Leestijd: 11 minuten

Je hebt al in een coach geïnvesteerd. Misschien zelfs meerdere. Je kreeg mooie schema’s, targets en plannen, maar in de praktijk bleef je hangen, raakte overprikkeld of haakte af.
In dit artikel lees je waarom een standaard coach voor neurodivergente ondernemers vaak niet werkt, wat er anders is aan jouw brein (ADHD, ADD, hoogbegaafd, HSP) en hoe je een coach kiest die je eindelijk níet ziet als “lastige case”, maar als je grootste groeipotentieel.

Samenvatting

• Veel ondernemers met ADHD, ADD, hoogbegaafdheid of hoogsensitiviteit passen simpelweg niet in het standaardcoach-model: te veel prikkels, te veel plannen, te weinig echte afstemming op hun brein.
• Onderzoek laat zien dat mensen met ADHD vaker kiezen voor ondernemerschap en sneller in actie komen, maar ook meer moeite hebben met consistente uitvoering en post-launch-resultaten – precies waar standaard coaching op leunt.
• Standaard coaches focussen vaak op discipline, structuur en “meer doen”, terwijl jij vooral baat hebt bij energie-, prikkel- en aandachtmanagement op jouw manier.
• Een coach voor neurodivergente ondernemers richt zich op veiligheid, inzicht in je brein, passende systemen en een businessmodel dat jouw aandacht, energie en gevoeligheid ondersteunt.
• In dit artikel krijg je herkenningspunten dat je nu bij de verkeerde coach zit en concrete vragen en checklists om een coach te vinden die jouw brein en business snapt.

Waarom een standaard coach voor neurodivergente ondernemers niet werkt

Misschien herken je dit:

• Je coach zegt: “Je moet gewoon één strategie kiezen en die een jaar lang volhouden.”
• Jij voelt: “Dat klinkt logisch, maar mijn hoofd gaat alle kanten op.”
• Je krijgt huiswerk mee, maar schuift het vooruit, voelt schaamte en denkt: “Ik kan het blijkbaar niet.”

Het probleem is zelden dat jij “lui” of “ongedisciplineerd” bent.
Het probleem is vaker: een standaard coach probeert een standaard aanpak op een níet-standaard brein te leggen.

In dit artikel ga ik met je langs:

• wat ik bedoel met “neurodivergente ondernemer”;
• waarom standaard coaching je brein vaak meer vastzet dan helpt;
• wat een coach voor dit type ondernemer fundamenteel anders doet;
• hoe je herkent of je bij de verkeerde, of juist bij de goede, coach zit.

Wat bedoel ik met neurodivergente ondernemers?

Je hoeft het woord niet te kennen om jezelf erin te herkennen. Met “neurodivergente ondernemers” bedoel ik ondernemers bij wie het brein structureel anders werkt dan het zogenaamd gemiddelde:

• je denkt sneller of dieper;
• je aandacht schiet alle kanten op of duikt extreem diep;
• je bent gevoeliger voor prikkels, sfeer, details en emoties.

Concreet praat ik hier vooral over ondernemers met:

Ondernemers met ADHD of ADD

Onderzoek laat zien dat mensen met ADHD-achtige kenmerken vaker voor ondernemerschap kiezen: de snelheid, autonomie en afwisseling passen goed bij hun brein.

Herkenning als ondernemer:

• Jij begint snel, ideeën, projecten, samenwerkingen, maar afmaken is een ander verhaal.
• Je hebt een mix van chaos en genialiteit in je hoofd.
• Routines zijn saai, deadlines zijn spannend.

ADD voelt vaak minder “hyper”, maar intern is het net zo vol.

Hoogbegaafde ondernemers

Hoogbegaafde ondernemers:

• denken snel en in meerdere lagen tegelijk;
• zien patronen in de markt die anderen missen;
• raken verveeld als alles is “uitgedacht” en zoeken weer nieuwe complexiteit.

Je wilt niet zomaar een bedrijf; je wilt iets wat inhoudelijk en maatschappelijk klopt.

Hoog sensitieve ondernemers (HSP)

HSP-ondernemers ervaren:

• een scherp radar voor sfeer, onuitgesproken spanning en klantbehoeften;
• een lage tolerantie voor lawaai, drukte, “harde” omgevingen en volle agenda’s;
• een neiging om zichzelf voorbij te lopen, omdat ze het iedereen goed willen doen.

Dat zijn ondernemers met enorme intuïtie en empathie, maar met een brein dat veel sneller volloopt.

Waarom standaard businesscoaching voor jou vaak niet werkt

De meeste coaches zijn prima bedoelend. Alleen: ze zijn getraind op het gemiddelde brein.

Standaard adviezen botsen met je brein

Typische standaard-coach-taal:

• “Gewoon een funnel kiezen en elke dag hetzelfde doen.”
• “Je moet jezelf minder aanstellen en meer stretchen.”
• “Iedereen heeft het druk, je moet gewoon prioriteiten stellen.”

Voor een neurodivergente ondernemer klinkt dat ongeveer als:

“Negeer hoe je brein werkt en doe dit lijstje. Als het niet lukt, ligt het aan jou.”

Gevolg:

• je probeert het een paar weken;
• je raakt overprikkeld of verveeld;
• je stopt, met een portie schaamte en zelftwijfel erbovenop.

Focus op “meer doen” in plaats van beter kiezen

Standaard coaching vergroot vaak:

• je doelen;
• je acties;
• je zichtbaarheid.

Maar jij hebt vooral baat bij:

• minder soorten werk, meer diepte;
• veel duidelijkere grenzen;
• een businessmodel dat rekening houdt met aandacht, energie en prikkels.

Als je brein al de hele dag op topsnelheid draait, is “meer doen” zelden de oplossing.

Onbewuste oordelen over discipline

Veel neurodivergente ondernemers hebben jarenlang gehoord:

• “Je bent slim, maar je benut je potentieel niet.”
• “Je bent te gevoelig.”
• “Je begint van alles, maar maakt niets af.”

Een coach die vooral hamert op discipline, wilskracht en “gewoon doen”, raakt precies die oude pijn. In plaats van steun krijg je onbewuste herhaling van eerdere afwijzing.

Wat jouw brein anders maakt in coaching en ondernemen

Laten we het heel concreet maken.

ADHD/ADD: snelheid, impuls en focus

Uit recente meta-analyse (2025) blijkt:

• hyperactiviteit/impulsiviteit hangt positief samen met ondernemersgedrag en in actie komen;
• inattention (afleidbaarheid) hangt negatief samen met resultaten na de start.

Oftewel: je brein is geweldig in starten, kansen pakken, springen, en heeft extra steun nodig bij:

• structureren;
• afmaken;
• bewaken van rust en focus.

Een coach die dat niet snapt, zal jouw “springen” vooral zien als gebrek aan commitment.

Hoogbegaafd: diepte, complexiteit en verveling

Hoogbegaafde ondernemers:

• analyseren sneller en dieper dan de meeste coaches;
• prikken door oppervlakkige modellen heen;
• raken gefrustreerd als er geen echte inhoudelijke diepgang is.

Standaard coaching voelt dan:

• te simpel;
• weinig uitdagend;
• soms zelfs als tijdverspilling.

Je hebt iemand nodig die zowel je brein als je business kan bijbenen, en niet in paniek raakt van je tempo en vragen.

HSP: prikkels, energie en emoties

Voor HSP-ondernemers is de vraag niet alleen: “Wat ga ik doen?”, maar ook:

• “Hoeveel prikkels kost dit?”
• “Hoeveel ruimte hou ik daarna over?”
• “Met wat voor type klant werk ik dan dag in dag uit?”

Als een coach alleen denkt in omzetdoelen (“verdubbel je omzet in 90 dagen!”) zonder je energiesysteem te zien, loop je keihard tegen de muur.

Wat een coach voor neurodivergente ondernemers wel anders doet

Een goede coach voor neurodivergente ondernemers heeft niet alleen verstand van omzet, funnels en strategie, maar ook van aandacht, prikkels en executieve functies (planning, prioriteren, afmaken).

Eerst veiligheid en erkenning, dan strategie

Eerst heb je nodig:

• erkenning dat je brein anders werkt;
• ruimte om te ontladen (geen oordeel, wel helderheid);
• begrip voor waarom eerdere trajecten niet “gelukt” zijn.

Daarna pas:

• strategie;
• keuzes;
• concrete plannen.

Zonder veiligheid schiet je systeem direct in:

• overcompensatie (je zegt overal ja op);
• of freeze (je doet niets meer).

Werken met je aandachtssysteem, niet ertegenin

Een neurodivergente coach kijkt bijvoorbeeld naar:

• wanneer je brein het scherpst is (tijdstip, type taak);
• welke taken je altijd blijft uitstellen (signaal i.p.v. schuld);
• hoe je hyperfocus slim inzet, en waar je jezelf moet beschermen.

In plaats van: “Je moet elke dag op LinkedIn”, krijg je bijvoorbeeld:

• één of twee kanalen die passen bij jou;
• contentvormen die aansluiten op jouw natuurlijke manier van denken/voelen;
• duidelijke “vangrails” om niet weer tien nieuwe dingen tegelijk te starten.

Businessmodel in lijn met energie- en prikkelniveau

Dat betekent bijvoorbeeld:

• minder 1-op-1, meer diepgaande trajecten of levermodellen met meer lucht;
• vaste prikkelarme dagen (geen afspraken, alleen creatie/strategie);
• een aanbod dat past bij jouw tempo en diepgang.

Voor sommige neurodivergente ondernemers is de stap niet “nog een traject erbij”, maar juist versimpelen: één kernpropositie, één duidelijke customer journey, één logische marketingmachine.

Signalen dat je nu bij de verkeerde coach zit

Je hoeft niet te wachten tot je helemaal opbrandt.

1. Je voelt je “lastig” of “te veel”

• Je coach zucht als je “alweer” met een nieuw inzicht komt.
• Je krijgt opmerkingen als: “Je denkt er te veel over na” of “Je moet minder voelen en meer doen.”
• Je merkt dat je jezelf kleiner maakt in sessies om “makkelijker” begeleidbaar te zijn.

2. Je raakt na elke sessie uitgeput of verward

Coaching mag je uitdagen, maar niet structureel uitputten.

Rode vlaggen:

• je hebt na een sessie een hoofd als een bijenkorf;
• je weet niet wat nu écht belangrijk is;
• je voelt je schuldig in plaats van gesteund.

3. Je snapt het plan, maar doet er niets mee

Als je slim bent (en dat ben je), kun je alles rationeel begrijpen.
Maar begrip ≠ uitvoering.

Als je keer op keer:

• de theorie snapt;
• in sessies enthousiast bent;
• maar daarna niets verandert…

…dan klopt de fit tussen plan en brein niet. Een neurodivergente coach weet dat dit een ontwerpprobleem is, geen karakterfout.

Hoe kies je een coach die jouw brein en business snapt

Je mag veeleisend zijn. Jij bent niet “lastig”; je brein vraagt om een betere match.

Vragen die je mag stellen

Stel bijvoorbeeld:

• “Werk je vaker met ondernemers met ADHD, ADD, hoogbegaafdheid of HSP?”
• “Hoe ga je om met overprikkeling en energie in trajecten?”
• “Wat doe je als iemand veel ideeën heeft, maar moeite met afmaken?”
• “Hoe zorg je dat we niet alleen plannen maken, maar dat ik ze ook echt uitvoer?”

Let niet alleen op de woorden, maar op het gevoel:
Voel je je beoordeeld of begrepen?

Rode vlaggen bij standaard coaches

• Ze hebben het vooral over “even door de pijn heen bijten”.
• Ze bagatelliseren je gevoeligheid of snel afgeleide aandacht.
• Ze willen vooral je gedrag “fixen” zodat je in hun favoriete model past.
• Ze hebben weinig geduld voor nuance, emoties of twijfels.

Groene vlaggen bij neurodivergent-vriendelijke coaches

• Ze kennen de basis van ADHD/ADD/hoogbegaafdheid/HSP in het dagelijks functioneren.
• Ze praten vanzelf over aandacht, prikkels, energie, executieve functies en niet alleen over “mindset”.
• Ze geven je geen tien huiswerktaken, maar één of twee haalbare stappen.
• Ze normaliseren dat je anders werkt, en bouwen daar een strategie omheen.

Veelgestelde vragen over coaches voor neurodivergente ondernemers

Heb ik echt een gespecialiseerde coach nodig?

Niet iedereen, maar als je je sterk herkent in ADHD, ADD, hoogbegaafdheid of HSP en je hebt al één of meer standaardtrajecten geprobeerd die vooral schaamte en uitputting opleverden … dan is het antwoord waarschijnlijk: ja.
Niet omdat je “probleemklant” bent, maar omdat je brein en je bedrijf een ander startpunt nodig hebben.

Moet ik eerst een officiële diagnose hebben?

Nee. De meeste coaches die goed zijn in werken met neurodivergente ondernemers kijken vooral naar wat je in de praktijk ervaart: aandacht, energie, prikkels, emoties. Een diagnose kan helpend zijn, maar is geen toegangsticket.

Is zo’n coach niet vooral “soft” en weinig resultaatgericht?

Een goede coach voor neurodivergente ondernemers is juist extreem resultaatgericht, alleen in de juiste volgorde:

1. Veiligheid en erkenning.
2. Begrip van je brein.
3. Slim ontwerp van je business en systemen.
4. Focus op de juiste acties.

Onderzoek laat zien dat jouw type brein vaak heel ondernemend is, maar moeite heeft met consistente uitvoering en post-launch-resultaten. Goede coaching pakt precies dat aan.

Wat als ik bang ben om vast te zitten in een label?

Het gaat niet om een label, maar om taal voor je ervaring.
Je hoeft jezelf nooit in een hokje te duwen. Je mag het zien als: “Dit verklaart waarom dingen tot nu toe zo gingen, en hoe ik het slimmer kan organiseren.”

Hoe snel merk ik verschil met een passende coach?

Soms al in het kennismakingsgesprek:

• je voelt je rustiger;
• je hoeft niet alles te verdedigen;
• je hoort zinnen als: “Dat is logisch voor jouw brein.”

In de eerste weken merk je vaak:

• minder chaos in je hoofd;
• duidelijkere keuzes (wat wel, wat níet);
• kleine, haalbare acties die je daadwerkelijk uitvoert.

Het grote verschil: je schaamt je niet meer voor hoe je werkt, maar leert het strategisch inzetten.

Conclusie: het ligt niet aan jou, het ligt aan de fit

Als neurodivergente ondernemer ben je geen “moeilijke klant” voor coaches.
Je hebt alleen een brein dat niet gemaakt is voor one-size-fits-all-trajecten, eindeloze to-do’s en “gewoon even knallen”.

Je hebt gezien:

• waarom standaard coaching je vaak meer kost dan oplevert;
• hoe ADHD/ADD, hoogbegaafdheid en HSP je manier van ondernemen en leren beïnvloeden;
• wat een coach voor neurodivergente ondernemers wezenlijk anders doet;
• hoe je herkent of je nu bij de verkeerde coach zit – en hoe je een betere match vindt.

De kern:

Jij hoeft niet te veranderen in een andere ondernemer.
Je hebt een coach nodig die jouw brein als uitgangspunt neemt.

Wil je onderzoeken hoe het is om te werken met iemand die jouw brein en je business snapt?
Kijk dan op deze website naar de mogelijkheden voor begeleiding voor ondernemers met een anders werkend brein en plan een vrijblijvende kennismakingscall. Geen labelverplichting, wel ruimte om eindelijk op jouw manier te ondernemen.

Bronnen & verder lezen

Dit artikel is geïnspireerd door en deels gebaseerd op de volgende bronnen.
Een selectie voor wie zich verder wil verdiepen in neurodiversiteit, ADHD, hoogsensitiviteit en ondernemerschap:

1. Tran, M. H. et al. (2025). Entrepreneurship and ADHD: A Meta-Analytical Assessment of the State-of-the-Art and Suggestions for the Future. Entrepreneurship Theory and Practice.surface.syr.edu+3Default+3ResearchGate+3
   • Recente meta-analyse over ADHD en ondernemerschap: ADHD-symptomen hangen positief samen met ondernemersgedrag, maar kunnen post-launch-resultaten bemoeilijken.
2. Verheul, I. et al. (2016). The association between attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD) symptoms and self-employment. Small Business Economics.SpringerLink+4PubMed+4pure.eur.nl+4
   • Epidemiologisch onderzoek dat laat zien dat met name hyperactiviteit samenhangt met een hogere kans op zelfstandigheid / ondernemerschap.
3. Wismans, A. et al. (2020). Attention‐Deficit Hyperactivity Disorder Symptoms and Entrepreneurial Orientation of Small Business Owners. Applied Psychology.iaap-journals.onlinelibrary.wiley.com
   • Verbindt ADHD-symptomen met de ondernemersoriëntatie van kleine ondernemers; mooi als brug tussen wetenschap en praktijk.
4. Harms, R., Hatak, I., & Chang, M. (2019). Sensory Processing Sensitivity and Entrepreneurial Intention: The Strength of a Weak Trait. Journal of Business Venturing Insights, 12, e00132.Frontiers+4ScienceDirect+4RIS UTwente+4
   • Onderzoek naar hoogsensitiviteit (sensory processing sensitivity) en ondernemersintentie – relevant voor HSP-ondernemers.
5. The Entrepreneurs Network (2024). Neurodiverse Founders – The Neurodiversity in Business Report.ResearchGate+5The Entrepreneurs Network+5The Entrepreneurs Network+5
   • Rapport over ervaringen van neurodiverse founders (o.a. discriminatie, het “verbergen” van neurodiversiteit en de impact op ondernemen).
6. RSM – Rotterdam School of Management (2016). Hyperactive people are more often self-employed. Discovery article over onderzoek van Verheul et al.rsm.nl
   • Toegankelijke samenvatting van onderzoek waaruit blijkt dat hyperactieve mensen vaker ondernemer zijn dan niet-hyperactieve mensen.

---

Vraag je gratis Smartflow Groeiplan aan

Wil je meer grip op je communicatie?

Laat Smartflow je helpen met:

• Het formuleren van concrete communicatiedoelstellingen
• Een passende communicatiestrategie
• Een uitgewerkt communicatieplan op maat
• Keuze van middelen die echt bijdragen aan je doel

Een plan van aanpak om ze ook écht te halen

Vraag jouw gratis Groeiplan aan via smartflow.marketing

---

Communicatie zonder doel is geen strategie

Als je niet weet wat je wilt bereiken, weet je ook niet of je goed bezig bent.
Goede communicatie is geen toeval, maar het resultaat van scherpe keuzes.

Wil je meer impact, minder ruis en meer resultaat?
Begin dan met het formuleren van heldere communicatiedoelstellingen.

Wij helpen je graag.
Klik hier en vraag jouw gratis Groeiplan aan.